Iedere dag ademen we de lucht in waarin we leven. Een goede luchtkwaliteit is belangrijk voor onze gezondheid. Maar door verkeer en industrie ademen we ook schadelijke stoffen in, zoals fijnstof en het gas stikstofdioxide. Ook landbouw en huishoudens veroorzaken luchtvervuiling. Denk aan bijvoorbeeld ammoniak uit mest en houtstook. Daarnaast is een deel van de luchtvervuiling in Nederland afkomstig uit het buitenland. Andersom komt ook een deel van onze luchtvervuiling in het buitenland terecht. Door verschillende beleidsmaatregelen is de uitstoot van schadelijke stoffen sinds 1990 flink afgenomen. Toch kunnen mensen nog ziek worden of eerder sterven door luchtvervuiling.
Grenswaarden voor vervuilende stoffen
Om luchtvervuiling te beperken, stelt de overheid grenswaarden voor de vervuilende stoffen. Hierdoor is de luchtkwaliteit de afgelopen jaren verbeterd. In Overijssel zijn de concentraties nu overal lager dan de Europese grenswaarden voor de luchtkwaliteit. De Wereldgezondheidsorganisatie adviseert om de luchtkwaliteit nog verder te verbeteren om de lucht gezondheid te maken. In een groot deel van Overijssel is de luchtkwaliteit zo goed dat aan deze advieswaarden wordt voldaan. Langs drukke wegen, rond industriegebieden en grote agrarische bedrijven zijn de concentraties vaak nog hoger dan de advieswaarden. Het beleid is erop gericht de luchtkwaliteit nog verder te verbeteren en toe te werken naar de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie.
Wat doet OD IJsselland?
OD IJsselland maakt afspraken met bedrijven over de hoeveelheid en concentraties van stoffen die door hen naar de lucht mogen worden uitgestoten en legt dit in vergunningen vast. Soms worden ook technieken voorgeschreven waarmee de uitgestoten lucht zoveel mogelijk wordt gereinigd. De afspraken worden door toezichthouders gecontroleerd. Soms is het nodig dat OD IJsselland de uitstoot laat meten door een daarin gespecialiseerde meetinstantie om de regels te kunnen controleren.
Bij plannen voor het oprichten van bijvoorbeeld nieuwe woningen of bedrijven adviseert OD IJsselland over de luchtkwaliteit. We kijken bijvoorbeeld of de lucht schoon genoeg is om op die plek mensen te laten wonen of of de lucht niet te veel wordt vervuild door de aanleg van een weg of een bedrijventerrein.
Ketentoezicht
OD IJsselland werkt in al haar expertises nauw samen met partnerorganisaties die een rol spelen in één of meerdere ‘ketens’. Bij veel processen zijn verschillende bedrijven betrokken, bijvoorbeeld initiatiefnemers, aannemers, transporteurs, intermediairs, toepassers en eindverwerkers. Ketentoezicht analyseert de hele keten. Lees meer over ketentoezicht.
Het RIVM en andere partijen meten op verschillende plekken continu de luchtvervuiling. Het RIVM – Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu – gebruikt de metingen om te berekenen hoe de luchtkwaliteit in heel Nederland is. Er worden ook voorspellingen gedaan voor morgen en overmorgen. De Atlas Leefomgeving heeft kaarten voor fijnstof, stikstofdioxide en ozon apart, maar ook voor het mengsel van deze stoffen. Dat is de zogenaamde ‘luchtkwaliteitsindex‘, die aangeeft of deze goed, matig, onvoldoende of slecht is voor de gezondheid. De index is ontwikkeld om mensen bijtijds te kunnen informeren over mogelijke gezondheidseffecten. Zo weten gevoelige groepen of ze bijvoorbeeld op een bepaald tijdstip beter binnen kunnen blijven.