Maandag, 9.45 uur. Reint-Jan en Cindy treffen elkaar voor een vuurwerkcontrole in ‘hun’ gebied. Het is een voorcontrole, dus de ondernemer weet ervan. Tijdens de verkoopperiode later zal Cindy nog eens onaangekondigd komen controleren. Met de auto van de Veiligheidsregio rijden ze naar de locatie. De locatie die ze gaan controleren, wordt gedurende het jaar als bar gebruikt en vlak voor de jaarwisseling omgebouwd tot vuurwerkverkooppunt. Reint-Jan kijkt vooral naar de brandveiligheid. Cindy let op de manier waarop de ondernemer het vuurwerk opslaat. Zo mogen er geen andere materialen in de kluis liggen als er vuurwerk in ligt. Maar ook checkt ze of de brandinstallatie in bedrijf is. Ze controleren waar het vuurwerk is opgesteld, want het hoort onder de sprinklers te staan. Dan zien ze dat de eigenaar wat versieringen aan de sprinklers heeft vastgemaakt om de ruimte wat gezelliger te maken. Dat is gezellig misschien, maar zeker niet veilig, dus die versiering moet er direct worden afgehaald. Tussendoor overleggen Cindy en Reint-Jan: heb jij nog iets gezien waar we actie op willen ondernemen? Op de nooduitgang hangt een dartbord met daarachter piepschuim voor pijlen. Ook dat moet de eigenaar ergens anders ophangen. Waar nodig maken Reint-Jan en Cindy foto’s van de situatie. In de kluis blijken ook ballen voor carbidschieten te liggen. Helaas voor de ondernemer moeten deze er ook direct uit: als er vuurwerk in de kluis ligt, mag er niks anders in liggen en carbid(materialen) vallen niet onder vuurwerk. Als ze klaar zijn, drinken ze nog een bakje koffie op de kazerne en maken de rapporten op.       

Tegen het einde van het jaar vinden Veiligheidsregio IJsselland en OD IJsselland elkaar bij de vuurwerkcontroles. Reint-Jan Hoefman is adviseur Risicobeheersing bij de Veiligheidsregio IJsselland. Hij doet veel controles op brandveilig gebruik bij scholen, ziekenhuizen, verpleeghuizen en alles wat een gebruikvergunning of gebruiksmelding heeft. Hij voert al jaren vuurwerkcontroles uit en heeft in die tijd met verschillende collega’s van Omgevingsdienst IJsselland samengewerkt. Cindy Spieksma is toezichthouder bij Omgevingsdienst IJsselland. Onlangs deed ze samen met Reint-Jan een controle.

Hoe is dat dan, als je zo samen op pad gaat? “Het beviel me goed”, zegt Reint-Jan. “We hebben een goeie klik en we gaan als collega’s met elkaar om. Cindy kijkt naar de certificaten, of alles op orde is. We hebben hetzelfde aandachtsgebied en kijken daarbinnen naar verschillende dingen.” “Er zit wel overlap in waar we naar kijken”, geeft Cindy aan. “We kijken met andere ogen, maar naar brandblussers bijvoorbeeld kijken we beiden.”

Vuurwerk in 2020

Deze tijd, waarin er veel onduidelijkheid was over het wel of niet toestaan van vuurwerk, heeft ook de ondernemers flink geraakt. Cindy: “Dat merken we tijdens de controles. Mensen willen toch hun verhaal kwijt. Zo bezochten we bijvoorbeeld een kleine drukkerij die aan het einde van het jaar ook vuurwerk verkoopt. Deze ondernemer ervaart van alle kanten het effect van de coronamaatregelen. Wij waren in Hardenberg en dan ben je vlakbij Duitsland, waar vuurwerk wel is toegestaan. Dus een aantal ondernemers moest echt wel even hun verhaal kwijt. Wij hebben geen oplossing, maar het is toch fijn dat je dan een luisterend oor kunt bieden.” “Het is vanaf Hardenberg vier kilometer naar de grens. In de Aldi of de Lidl ligt het vuurwerk gewoon tussen de boodschappen. Als daar iets gebeurt, is het dweilen met de kraan open. En in Nederland mag het dan niet, ik begrijp dat dat frustrerend is voor de ondernemers daar”, zegt Reint-Jan.   

Meerwaarde

Cindy en Reint-Jan zien beiden meerwaarde in het gezamenlijke bezoek. “Voor de ondernemer is het sowieso prettiger”, zegt Reint-Jan. “Hij krijgt maar één keer bezoek in plaats van twee afzonderlijke bezoekjes”. “Bovendien kun je elkaar ook even ondersteunen”, zegt Cindy hierover. “Ik weet waar Reint-Jan naar kijkt en Reint-Jan weet waar ik naar kijk. Het is daardoor praktisch én leuk om met z’n tweeën op pad te gaan.”Reint-Jan beaamt dat: “Je vult elkaar aan. Het vuurwerkbesluit bijvoorbeeld, daar weet ik niet alles van. En Cindy weet bijvoorbeeld weer niet alles van brandcompartimentering (onderverdelen van een gebouw in brandcompartimenten door middel van brandscheidingen, om zo branddoorslag c.q. brandoverslag tegen te gaan, red.). Dus we zijn echt een team samen.”

In actie

Wat bepaalt de urgentie van iets dat Cindy en Reint-Jan tegenkomen? “De soort overtreding of dat wat eraan mankeert, bepaalt hoe snel een ondernemer in actie moet komen. Als de nooduitgang bijvoorbeeld op slot zit, moet je snel in actie komen. Dat zijn zaken die gewoon op orde móeten zijn”, zegt Reint-Jan. “Op basisscholen zie je bijvoorbeeld ook wel eens dat er bij de kleuterlokalen een heleboel tenten voor de nooduitgang zijn gebouwd. Dan ga ik direct in gesprek. Je kunt niet weglopen zo van ‘Doe het volgende week maar’.”  

Opvallende situaties

Ze komen heel wat opvallende situaties tegen. Reint-Jan: “Ik ben wel eens op controle geweest, toen zat er een ketting op de nooduitgang. Dan moet je direct optreden. Eigenlijk is het soms het opvoeden van de ondernemer.”  Cindy heeft ook al het een en ander gezien in haar tijd als toezichthouder: “Toen de vuurwerkramp in Enschede net had plaatsgevonden heb ik wel eens meegemaakt dat er vuurwerk uit een zeecontainer werd verkocht. De deur van die container werd opengehouden met een gasfles! En of ‘ie nou vol of leeg is, het is een drukhouder. Er was ook nog een gasopslag in de buurt van de container met vuurwerk. Dan ben je wel druk om alles in documenten vast te leggen, zodat je kunt aantonen dat je goed gehandeld hebt.”

Controle, maar geen verkoop

Cindy doet de tweede controle, die normaliter tijdens de vuurwerkverkoop zou plaatsvinden, alleen. Wat ga je dan zo controleren, als er geen verkoop is? “Nou, de opslag van vuurwerk mag nog wel plaatsvinden”, zegt Cindy. “Er zullen opslaglocaties zijn waarvan de ondernemers hebben besloten alles weer terug te sturen. Maar er zullen ook situaties zijn waarbij het vuurwerk wel opgeslagen blijft. Dan onderzoek ik dezelfde punten als tijdens de voorcontrole.”

Volgens Cindy en Reint-Jan kunnen we spreken over een succesvolle aanpak in samenwerking. Cindy: “Ik heb de samenwerking met Reint-Jan als heel prettig ervaren. Het is fijn voor de ondernemer, maar ook heel fijn voor ons. Je leert veel van elkaar. Hoe je naar bepaalde dingen kijkt. Ik vind het een aanrader!”